Inhoudsopgave
Betaald en onbetaald ouderschapsverlof: wat is het precies én wat is het verschil? Sinds augustus 2022 is de nieuwe wettelijke regeling rondom betaald ouderschapsverlof van kracht. Dit stelt je als vader in staat om betaald én onbetaald ouderschapsverlof op te nemen om zo meer tijd met je gezin door te brengen. Er heerst nog altijd wat onduidelijkheid over wat (betaald) ouderschapsverlof precies inhoudt voor vaders en ouders. Want wat is het precies? Hoe gaat het precies in zijn werk? En waarom zou je er gebruik van maken? In dit artikel krijg je onder andere antwoord op vragen als:
- Wat is ouderschapsverlof?
- Wat is betaald ouderschapsverlof 2022?
- Hoe vraag je (betaald) ouderschapsverlof aan?
- Mag een werkgever ouderschapsverlof weigeren?
- Wie heeft er recht op betaald en onbetaald ouderschapsverlof?
Wat is ouderschapsverlof?
Laten we beginnen bij het begin. Want wat is ouderschapsverlof eigenlijk? Ouderschapsverlof is een wettelijke regeling waarbij je als ouder in loondienst tijdelijk minder werkt om meer tijd met je kind(eren) en gezin door te brengen. Denk bijvoorbeeld aan een extra middag thuis, of één dag in de twee weken. Eerder schreven we al een artikel over de voordelen van vaderschapsverlof en ouderschapsverlof.
Hoe lang heb je recht op ouderschapsverlof?
In de eerste 8 levensjaren van een kind hebben beide ouders recht op ouderschapsverlof, met een maximum van 26 keer het aantal uren dat een ouder per week werkt. Als ouder mag je, in principe, zelf bepalen hoe je het ouderschapsverlof wilt inzetten. In de praktijk dien je dit goed af te stemmen met je leidinggevende. Want hoewel je er als ouder wettelijk recht op hebt, is het natuurlijk wel zo prettig om de verstandhouding goed te houden zodat jullie je beide kunnen vinden in de situatie. Eerder schreven we een artikel over het gesprek aangaan met je leidinggevende over het opnemen van verlof.
Betaald ouderschapsverlof als vader in 2022
Zoals we al eerder schreven is de regeling rondom ouderschapsverlof in 2022 gewijzigd. Na jarenlang onbetaald te zijn geweest, is het ouderschapsverlof sinds augustus 2022 tot wel negen weken betaald. Je werkgever ontvangt financiële compensatie voor het verstrekken van het ouderschapsverlof via het UWV.
Betaald ouderschapsverlof aanvragen: hoe doe je dat?
Ouderschapsverlof vraag je aan bij je werkgever, bij voorkeur schriftelijk en ten minimaal twee maanden voordat het verlof daadwerkelijk ingaat. Eerder mag natuurlijk altijd. Dit doe je tijdens het gesprek met je werkgever over het opnemen van ouderschapsverlof. Hierbij spreek je een aantal wensen en scenario’s door.
Het is natuurlijk het meest wenselijk dat je werkgever enthousiast reageert op je verzoek tot het opnemen van ouderschapsverlof, en actief met je meedenkt. In de praktijk kan het echter voorkomen dat het verzoek weerstand oproept. Dit wanneer een werkgever vragen heeft als: wat zijn de gevolgen van het ouderschapsverlof voor de planning en de bedrijfsresultaten? Als vader en werknemer kun je je werkgever een handje helpen door hier alvast over na te denken. Hoe duidelijker de afspraken die jullie hebben gemaakt, hoe soepeler het verlof in de praktijk zal verlopen.
Mag een werkgever betaald ouderschapsverlof weigeren?
Nee, wettelijk gezien mag een werkgever zowel het betaalde als onbetaalde deel van het ouderschapsverlof niet weigeren. Wat een werkgever wel mag doen, is de verdeling weigeren. Dit mag in geval dat de werkgever kan aantonen dat door de opname van het ouderschapsverlof het bedrijf in (ernstige) problemen dreigt te komen. In elk geval is de werkgever verplicht om actief mee te denken over alternatieve mogelijkheden. De werkgever kan u vanwege een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang vragen om het verlof anders in te roosteren. Het veranderde rooster geldt voor het hele ouderschapsverlof.
Na jarenlang onbetaald te zijn geweest, is het ouderschapsverlof sinds augustus 2022 tot wel negen weken betaald.
Betaald ouderschapsverlof: dit zijn de voorwaarden
We hebben het tot nu toe gehad over zowel betaald als onbetaald ouderschapsverlof. Ook heb je kunnen lezen over het gesprek met je leidinggevende om tot een goede verlofregeling te komen. Waar moet je, als werknemer én werkgever, rekening mee houden? Hoe werkt het aanvragen van betaald vaderschapsverlof 2022 in de praktijk? De UWV stelt in elk geval onderstaande voorwaarden:
- Betaald ouderschapsverlof kan minimaal 1 en maximaal 9 werkweken worden opgenomen;
- Ouders kunnen betaald ouderschapsverlof flexibel opnemen. Bijvoorbeeld een aantal uren per dag verdeeld over meerdere weken, of één of meerdere aaneengesloten dagen;
- Ouders moeten het betaalde ouderschapsverlof binnen één jaar na de geboorte van het kind opnemen;
- Niet opgenomen betaald ouderschapsverlof na één jaar zijn daarna nog wel op te nemen als onbetaald ouderschapsverlof;
- De uitkering betaald ouderschapsverlof kan worden aangevraagd, nadat minimaal één keer het aantal uren van de werkweek is opgenomen dat wordt ingezet als ouderschapsverlof;
- Het recht op de uitkering, de hoogte van de uitkering rondom ouderschapsverlof en hoe je deze als vader en werknemer kunt aanvragen hangt af van de persoonlijke situatie.
Betaald ouderschapsverlof aanvragen: wie heeft er recht op?
Er zijn meerdere regels en voorwaarden die bepalen of je in aanmerking komt voor het opnemen van ouderschapsverlof, zowel betaald als onbetaald. Hieronder geven we een overzicht van waar je als ouder recht op hebt en wanneer je hier recht op hebt:
Zo:
- kun je betaald en onbetaald ouderschapsverlof opnemen voor kinderen tot 8 jaar;
- heb je bij ieder kind opnieuw recht op ouderschapsverlof. Dit geldt ook voor meerlingen;
- kunt je voor meerdere kinderen tegelijk ouderschapsverlof opnemen. Hier zit geen verplichte volgorde in. Houd hierbij wel rekening met de voorwaarden rondom betaald ouderschapsverlof;
- heb je als beide ouders (mits in loondienst) recht op ouderschapsverlof
- kun je ouderschapsverlof aanvragen bij je werkgever wanneer je in loondienst bent. Let op: Voor zzp’ers en ondernemers geldt deze regeling niet;
- kun je ouderschapsverlof aanvragen voor je kind, adoptiekind of erkend kind.
- kun je ook betaald en onbetaald ouderschapsverlof aanvragen en opnemen voor een pleegkind, stiefkind of aspirant-adoptiekind. Voorwaarde is dat het kind ten tijde van de verlofaanvraag woonachtig is op hetzelfde adres.
Kun je ouderschapsverlof ‘meenemen’ naar een nieuwe baan?
Maak je al gebruik van ouderschapsverlof als vader en overweeg je van baan te veranderen? Dan is het volgende goed om te weten: je kunt het resterende betaalde én onbetaalde ouderschapsverlof meenemen naar een nieuwe werkgever. Hiervoor heb je een verklaring nodig. De werkgever kan deze verstrekken. Ook hierbij is het natuurlijk van belang dat je het opnemen van betaald en onbetaald ouderschapsverlof goed afstemt met je nieuwe werkgever. Na het lezen van dit artikel weet je hoe je dit op een constructieve manier doet.
Betaald ouderschapsverlof opnemen: tips en aanvullingen
Overweeg je als vader om ouderschapsverlof op te nemen en ben je de mogelijkheden aan het verkennen? We helpen je graag verder op weg. Wil je bijvoorbeeld uitrekenen wat de financiële gevolgen zijn bij het opnemen van betaald en onbetaald ouderschapsverlof? Maak dan gebruik van onze handige Verlofplanner. Je financiële situatie bij gezinsuitbreiding in één handig overzicht!
Voor alle actuele informatie rondom ouderschapsverlof verwijzen we je graag naar de website van De Rijksoverheid en het UWV. Wil je graag álle verlofregelingen voor vaders op een rij, inclusief heldere uitleg? Check it out!
